Trong thời đại hiện nay, an toàn điện không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc cho mọi công trình dân dụng và công nghiệp. Một trong những thiết bị bảo vệ tiên tiến, tích hợp nhiều chức năng bảo vệ trong cùng một thiết bị, chính là RCBO. Vậy RCBO là gì? Nó hoạt động như thế nào và có nên lắp RCBO trong gia đình không? Hãy cùng Mars Home tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. RCBO là gì?
RCBO là viết tắt của Residual Current Breaker with Overcurrent, nghĩa là thiết bị ngắt mạch có tích hợp bảo vệ dòng rò và bảo vệ quá dòng (quá tải và ngắn mạch). Đây là thiết bị 2 trong 1 – kết hợp chức năng của CB (Circuit Breaker) và RCCB (Residual Current Circuit Breaker).
Nói cách khác, RCBO không chỉ giúp bảo vệ thiết bị điện và dây dẫn khỏi sự cố quá tải hoặc chạm chập, mà còn bảo vệ con người khỏi nguy cơ điện giật do rò rỉ điện.
2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của RCBO
RCBO bao gồm ba bộ phận chính:
- Cơ cấu ngắt mạch quá tải (Thermal Trip): Cảm biến nhiệt giúp ngắt mạch khi dòng vượt định mức trong thời gian dài.
- Cơ cấu ngắt mạch ngắn mạch (Magnetic Trip): Phản ứng nhanh khi có dòng điện lớn đột ngột – thường do chạm chập.
- Máy biến dòng phát hiện dòng rò (Toroidal Transformer): So sánh dòng điện đi và về, nếu phát hiện sai lệch (rò điện), RCBO lập tức ngắt mạch.
Nguyên lý: Khi có hiện tượng quá tải hoặc ngắn mạch, RCBO sẽ ngắt điện tương tự CB. Nếu phát hiện dòng rò điện (chẳng hạn dòng điện bị rò xuống đất qua cơ thể người), thiết bị cũng lập tức ngắt để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
3. Ưu điểm của RCBO
- Bảo vệ toàn diện: Kết hợp cả bảo vệ quá dòng lẫn chống rò điện.
- Tiết kiệm không gian tủ điện: Thay vì phải dùng CB + RCCB, bạn chỉ cần một thiết bị RCBO duy nhất.
- Độ nhạy cao: Phát hiện rò điện từ 10mA đến 30mA – đủ để bảo vệ con người.
- Lắp đặt dễ dàng: Gọn gàng, phù hợp cho cả công trình mới lẫn cải tạo.
4. Ứng dụng của RCBO trong thực tế
RCBO đặc biệt phù hợp với các khu vực cần mức độ an toàn cao hoặc có nguy cơ tiếp xúc với nước và ẩm ướt. Một số ứng dụng tiêu biểu:
- Phòng tắm, nhà bếp, khu giặt sấy
- Phòng ngủ (bảo vệ trẻ em, người lớn tuổi)
- Phòng làm việc có thiết bị điện tử đắt tiền
- Những nơi sử dụng thiết bị điện công suất lớn: bình nóng lạnh, bếp từ, máy lạnh
5. Nên chọn loại RCBO nào?
Khi chọn RCBO, bạn nên lưu ý các yếu tố sau:
- Dòng điện định mức (In): Thường dùng 16A – 40A cho điện dân dụng
- Dòng rò định mức: Thường là 30mA (mức bảo vệ con người)
- Hãng sản xuất: Ưu tiên các thương hiệu uy tín như CHINT, Panasonic, Schneider...
- Loại RCBO: RCBO 1P+N (1 cực + trung tính), RCBO 2P, tùy theo hệ thống điện